|
وبلاگ حرفه و فن
حرفه و فن
این روزها خبر مسمومیت ;های غذایی را از گوشه و کنار می ;شنویم. طی سال ;های اخیر انواع مسمومیت ;های گوارشی ناشی از غذای آلوده در کشور ما و حتی کشورهای توسعه ;یافته ;ای که از استانداردهای بهداشتی بالاتری برخوردارند به نحو چشمگیری افزایش پیدا کرده است. شاید مهم ;ترین مساله بهداشتی پزشکی در کشور ما مسمومیت غذایی است که منجر به بیماری و مراجعه به پزشک می ;شود. در واقع از هر 5 نفر، یک نفر سالانه دچار مسمومیت غذایی می ;شود. علت اصلی مسمومیت غذایی، آلودگی غذاست که در اثر نگهداری و حمل ;و نقل نادرست و غیربهداشتی در خانه، رستوران و فروشگاه ;های توزیع موادغذایی رخ می ;دهد . مقاله ۱ - مسمومیت های غذایی، راه ها و چاره ها این روزها خبر مسمومیت ;های غذایی را از گوشه و کنار می ;شنویم. طی سال ;های اخیر انواع مسمومیت ;های گوارشی ناشی از غذای آلوده در کشور ما و حتی کشورهای توسعه ; یافته ;ای که از استانداردهای بهداشتی بالاتری برخوردارند به نحو چشمگیری افزایش پیدا کرده است. شاید در هفته ;های اخیر مهم ;ترین مساله بهداشتی پزشکی در کشور ما مسمومیت غذایی است که منجر به بیماری و مراجعه به پزشک می ;شود. در واقع از هر 5 نفر، یک نفر سالانه دچار مسمومیت غذایی می ;شود. علت اصلی مسمومیت غذایی، آلودگی غذاست که در اثر نگهداری و حمل ;و نقل نادرست و غیر بهداشتی در خانه، رستوران و فروشگاه ;های توزیع موادغذایی رخ می ;دهد . بنابراین لازم است برای پیشگیری از مشکلات گوارشی غذاهای خطرآفرین را بشناسیم و راه ;های مقابله با مسمومیت را یاد بگیریم. گاهی اوقات مسمومیت با سالمونلا و ویروس سبب بروز علائم 12 تا 48 ساعت بعد می ;شود. در واقع در اثر خوردن غذاهای فاسد و آلوده به باکتری ;ها ، نوعی التهاب در معده و روده ایجاد می ;شود که اصطلاحا ;گاستروآنتریت نام دارد. باکتری ;ها سموم خود را به داخل لوله گوارش آزاد می ;کنند که باعث آسیب مستقیم و التهاب معده و روده می ;شود و علائمی چون اسهال، استفراغ و درد شکم ایجاد می ;کند. اکثر اوقات درد شکم به صورت چنگ ;زننده است. اسهال بیمار مکرر و آبکی است و ممکن است در آن خون، چرک یا موکوس (مایع ترشح شده از مخاط) ; نیز دیده شود و تب و لرز و ضعف و بی ;اشتهایی نیز از دیگر علائم مسمومیت غذایی هستند. باکتری ;هایی که سبب مسمومیت غذایی می ;شوند مسمومیت ناشی از سالمونلا: سالمونلوزیس عفونتی است که به وسیله باکتری سالمونلا ایجاد می ;شود. برخی موادغذایی که این نوع مسمومیت در اثر مصرف آنها دیده شده، عبارتند از: گوشت گاو، گوشت مرغ و پرندگان دیگر، تخم ;مرغ، ماهی دودی و شیرخشک و شیر پاستوریزه نشده. شیگلوز عفونتی است که در اثر آلودگی غذاهایی مثل سیب ;زمینی، ماهی، میگو، شیر و سس مایونز به وجود می ;آید و سبب علائم مسمومیت و اسهال بسیار شدید می ;شود. انتقال این عفونت در اثر تماس دست ;های آلوده با موادغذایی است. علاوه بر تب شدید، لرز، تهوع، استفراغ و اسهال، گاه مدفوع بیمار حاوی رگه ;های خونی است. (E-Coli) گونه ;های خاصی از ای کولای تولید سم در روده می ;کنند که سبب مسمومیت ;های غذایی و اسهال مسافرتی می ;شود. هر غذایی که به نحوی با این باکتری آلوده شود، این مسمومیت را ایجاد می ;کند. تب، لرز، سردرد، درد شکمی، درد عضلانی، اسهای شدید و آبکی و گاه خونی که منجر به کم شدن آب بدن و شوک می ;شود، از علائم این مسمومیت هستند. این مسمومیت نیز بسیار شایع است و علت آن سم روده ;ای استافیلوکوک طلایی است. آلودگی غذا به ترشحات بینی، گلو و دست افراد آلوده به میکرب سبب ایجاد این مسمومیت می ;شود. آلودگی فرآورده ;های گوشت و مرغ، سس ;ها، شیرینی ;های خامه ;ای و کره ;دار، سالادها، شیر و پنیر این مسمومیت را بروز می ;دهند که علائم آن استفراغ ;های ناگهانی، دردهای شکمی و اسهال است که گاهی خون و بلغم در آن ظاهر می ;شود. این مسمومیت یک مسمومیت شدید و کشنده است که در اثر مصرف غذاهای غیربهداشتی که به صورت نامناسب نگهداری شده ;اند یا بسته ; بندی نامناسب داشته ;اند، ایجاد می ;شود. سوسیس، کالباس، انواع کنسروها، کشک خانگی و عسل خام خالص می ;توانند به این سم آلوده باشند. به همین دلیل است که به کودکان زیر یک سال نباید عسل داد و باید از مصرف کنسروها و قوطی ;های بادکرده پرهیز کرد. علائم مسمومیت با بوتولینیوم شامل تاری دید، دوبینی، افتادگی پلک، عدم توانایی حرکت، خشکی و درد گلو و گاه یبوست و احتباس ادراری است. مهم ;ترین اقدام، رساندن سریع بیمار به مراکز درمانی برای تجویز سریع سرم «ضد سم بوتولیسم» است. زیرا در صورت عدم درمان، فرد مسموم دچار فلج تنفسی و سپس مرگ می ;شود. چگونه از مسمومیت ;های غذایی پیشگیری کنیم؟ معمولا در تابستان به علت گرمای هوا شرایط مساعدی برای رشد و تکثیر باکتری ;ها فراهم می ;شود که این مساله سبب شیوع گسترده مسمومیت ;های غذایی است. بیشتر اوقات غذاهای آلوده از رستوران ;ها و فروشگاه ;های موادغذایی تهیه می ;شود ولی گاهی رعایت نکردن نکات بهداشتی یا بی ;دقتی در نگهداری درست موادغذایی در منزل سبب آلوده شدن غذا می ;شود. رویارویی با مسمومیت غذایی ; علائم مسمومیت غذایی معمولا در عرض یک ساعت و حداکثر 3 روز پس از مصرف غذای آلوده ظاهر می ;شود. اگر شکم درد با علائم مسمومیت ماندگار شد، حتما به پزشک مراجعه کنید؛ بویژه افراد آسیب ;پذیرتر مثل کودکان، خانم ;های باردار و سالمندان نیاز به مراقبت ;های ویژه ;ای دارند. اگر شما یا پزشکتان فکر می ;کنید مسمومیت غذایی مربوط به غذایی خاص از یک فروشگاه یا رستوران مشخص است، با مسوولان و موسسات نظارتی تماس بگیرید. با این کار از ابتلای دیگران به بیماری جلوگیری می ;کنید. مصرف مایعات ; تحریک و التهاب روده ;ها و معده که سبب ایجاد اسهال و استفراغ می ;شود، باعث از دست رفتن مقادیر زیادی آب می ;شود. در این هنگام برای پیشگیری از کاهش آب بدن که خود منجر به کاهش فشارخون و رفتن به سوی شوک می ;شود، مقدار زیادی آب و مایعات رقیق بنوشید (البته بجز شیر و نوشیدنی ;های کافئین ;دار مثل قهوه و آبمیوه ;های ترش) ;، آب سیب و نوشابه ;های بدون گاز نیز مفیدند. بهتر است آب و مایعات را جرعه جرعه بنوشید تا منجر به استفراغ نشود. در صورت از دست دادن مایع فراوان بهتر است از پودر او.آر.اس ; (O.R.S) خوراکی استفاده کنید تا الکترولیت ;های از دست رفته بدن نیز جایگزین شوند. دفاع طبیعی بدن ; هنگام مسمومیت، بدن سعی در بیرون راندن سریع عوامل بیماریزا و سم ناشی از آنها دارد. مصرف داروهای ضداسهال با کند کردن حرکات طبیعی روده و قدرت دفاعی بدن برای دفع میکرب ;ها تداخل می ;کند. از مصرف خودسرانه این داروها بپرهیزید و بگذارید سیر طبیعی بیماری طی شود. همچنین هیچ گاه خود را وادار به استفراغ نکنید. مراجعه به پزشک ; در صورت توام شدن علائم مسمومیت با هر یک از موارد زیر، حتما و هرچه سریع ;تر به پزشک مراجعه کنید: کودکان آسیب ;پذیرترند مسمومیت غذایی و به طور کلی اسهال و استفراغ برای کودک بسیار جدی و پرخطر است؛ زیرا کودکان به سرعت دچار کم ;آبی می ;شوند. همچنین دستگاه ایمنی کودکان هنوز به طور کامل رشد نیافته است. به همین دلیل مقاومت در برابر بیماری ;ها در کودکان کمتر است. در شرایطی که کودک دچار اسهال و استفراغ می ;شود، اقدامات زیر را انجام دهید: توصیه ;هایی برای مسافران ; توجه به نکات زیر در سفر می ;تواند جلوی ابتلا به مسمومیت ;های غذایی را بگیرد: در خرید مواد غذایی دقت کنید هنگام خرید، تاریخ تولید و انقضای موادغذایی را کنترل کنید. برچسب روی بسته ;بندی بعضی از موادغذایی حاوی دستوراتی است که اگر به آنها عمل نشود، حتی در طول تاریخ مصرف تا قبل از تاریخ انقضا نیز بخوبی نمی ;توان از آنها محافظت کرد. راه های ; نگهداری از مواد غذایی ; در ;منزل ; تکثیر اغلب باکتری ;ها در یخچال، کند و در فریزر متوقف می ;شود، اما یخچال و فریزر نمی ;تواند باکتری ;ها را نابود کند. بنابراین باید از پخش و انتقال آنها به یک ماده غذایی دیگر جلوگیری کنید.
مقاله ۲ - راه های پیشگیری از مسمومیت غذایی در مدارس مسمومیت های غذایی و به طور کلی بیماری هایی که مربوط به غذا می شود یکی از شایع ترین مسائلی است که دانش آموزان و مربیان بهداشت با آن درگیر می شوند. مسمومیت های غذایی در اثر خوردن مواد غذایی ای به وجود می آید که به وسیله باکتری، ویروس، انگل، سموم شیمیایی و سایر مواد مضر دیگر آلوده شده باشد. زمانی که این مواد غذایی آلوده راهی دستگاه گوارش می شوند علائمی مانند حالت تهوع، دردهای شکمی، اسهال و یا تب در فرد به وجود می آیند و حتی در موارد پیشرفته تر می تواند منجر به خطرات جدی تری مانند از کار افتادن کلیه ها و حتی مرگ شود. از طرف دیگر کوچکترین کم توجهی و نظارت نکردن بر بوفه ها یا رعایت اصول بهداشتی از سوی دانش آموزان و کارکنان مدرسه می تواند موجب بیمار شدن تعداد بسیاری از دانش آموزان شود. البته فعالیت های مربیان بهداشت فقط به نظارت محدود نمی شود بلکه آموزش دانش آموزان، کارکنان مدرسه و حتی والدین از مسئولیت های آنان است زیرا تمام دانش آموزان در زنگ های تفریح از مواد غذایی ارائه شده در بوفه استفاده نمی کنند. بعضی ها از مغازه های مختلف و حتی دستفروشان خوراکی می خرند و بسیاری هم خوراکی هایی که در منزل و از سوی والدین تهیه شده است را به مدرسه می آورند. بنابراین باید به دانش آموزان و والدین آنها در انتخاب خوراکی های مناسب برای مدرسه، شرایط ایده آل نگهداری مواد غذایی، دمایی که مواد غذایی مختلف در آن فاسد می شوند و به طور کامل پخته شدن و گرم کردن یا سرد کردن کامل آنها اطلاعاتی داده شود. تلاش های مربیان بهداشت برای ارتقای سطح بهداشت مواد غذایی مصرف شده توسط دانش آموزان نباید مقطعی باشد، بلکه باید به جزئی از سیاست های کلی و خط مشی مدیران و مسئولان مدرسه تبدیل شود. اگر رعایت اصول بهداشتی، آموزش دانش آموزان و والدین و کارکنان و رعایت قوانینی خاص در این باره جزو سیاست های مدرسه باشد، دیگر با تغییر مدیر، مربی بهداشت یا سایر کارکنان این اصول به فراموشی سپرده نمی شود. قوانین و اصولی که به منظور ارتقای سطح بهداشت مدرسه وضع می شوند باید بر پایه همکاری همه جانبه و متقابل دانش آموزان، کارکنان مدرسه و والدین باشد. بهتر است این قوانین به صورت مکتوب درآیند و در آنها به طور دقیق مشخص شود چه کار باید انجام شود، ضرورت انجام این کار به چه علت است و چه کسی باید آن را انجام دهد. همچنین می توان در ابتدای هر سال تحصیلی، براساس قوانین کلی که قبلاً تنظیم شده اند، برنامه های خاصی برای ارتقای سطح سلامت در نظر گرفت، بودجه لازم را به آن اختصاص داد و برای رسیدن به آن اهداف مهلت زمانی تعیین کرد. آموزش والدین و استفاده از همکاری آنها به موازات سایر برنامه های بهداشتی مدرسه باید در دستور کار قرار گیرد. والدین می توانند بیشترین تأثیر را روی فرزندانشان بگذارند و با الگوسازی مناسب آنها را به رعایت اصول بهداشتی مانند شستن دست ها ترغیب کنند. اگر والدین و مسئولین مدرسه در کنار یکدیگر برای آموزش اصول بهداشت و تغذیه مناسب به دانش آموزان تلاش کنند نتایج بسیار بهتری حاصل خواهد شد. یکی از مواردی که به افزایش سطح سلامت مواد غذایی ارائه شده در مدرسه کمک می کند نظارت کامل و پیوسته بر بوفه و آشپزخانه و کارکنان آن است. رعایت کردن اصول بهداشت فردی کارکنان این بخش از جمله مواردی است که باید به طور مکرر مورد نظارت قرار گیرد. این افراد باید به طور مرتب استحمام کرده، لباس های تمیز بپوشند، در حین کار از شستن دست ها طفره نروند و زمانی که بیمار هستند به سر کار نیایند و آزمایش های صحت سلامت باید هر ۶ ماه یکبار انجام شود. همچنین باید به آنها در چگونگی شرایط نگهداری مواد غذایی مختلف و مدت زمان پخت کامل آموزش داد تا به طور ناخواسته غذای فاسد به دانش آموزان عرضه نکنند. وسایل مورد استفاده در آبدارخانه، آشپزخانه و بوفه باید کاملاً سالم و تمیز باشند. از ظروف یا وسایل آشپزخانه شکسته یا لب پریده یا وسایلی که به راحتی تمیز نمی شوند نباید استفاده کرد. یخچال باید کاملاً سالم باشد و توانایی خنک کردن مواد غذایی را داشته باشد. فضای آشپزخانه نباید به گونه ای باشد که افراد زیادی به داخل آن رفت وآمد داشته باشند. فقط کارکنان این بخش می توانند وارد آشپزخانه شوند و از وسایل آن استفاده کنند. متأسفانه در برخی از مدارس، فضای آشپزخانه، محلی برای انبار کردن وسایل مختلف شده است. همچنین بهتر است برای محدود کردن ورود و خروج ها به آشپزخانه، یخچالی را در بیرون آشپزخانه گذاشت تا دانش آموزان خوراکی هایی که باید خنک نگهداری شوند را در آن بگذارند. یکی از مواردی که رعایت آن تا حد زیادی در کم شدن بیماری های دانش آموزان مؤثر است، ترغیب کردن دانش آموزان به شستن دست بعد از رفتن به دستشویی و قبل از غذا خوردن است. اولین قدم برای این کار، این است که تعداد شیرهای دستشویی باید متناسب با تعداد دانش آموزان مدرسه باشد تا آنها به بهانه شلوغ بودن از شستن دست منصرف نشوند. همچنین باید آب گرم و صابون مایع نیز به مقدار کافی در دسترس دانش آموزان باشد. اگر مدرسه سالن غذاخوری دارد، بهتر است در ورودی سالن، دستشویی جداگانه ای وجود داشته باشد تا دانش آموزان قبل از خوردن غذا دست هایشان را بشویند. همچنین در اردوها اگر غذا در مکانی سرو می شود که آب در دسترس نیست می توان به جای آن از ژل های مخصوص شستن دست استفاده کرد. دوره ابتدایی، بهترین فرصت برای انتقال مفاهیم و اصول بهداشتی به دانش آموزان است به گونه ای که آنها بتوانند در سال های آینده نیز این اصول را در زندگی خود مراعات کنند. بهتر است در این دوران به دانش آموزان درباره خرید نکردن از دستفروشان، انتخاب مواد غذایی سالم به عنوان تغذیه مدرسه و خوردن غذاهای مختلف با دمای مناسب (کاملاً گرم یا کاملاً سرد) آموزش داد. این آموزش ها می توانند در قالب بروشور، پوستر، نمایش و مسابقات مختلف به دانش آموزان ارائه شوند. منابع: مقاله ۱ - جام جم آنلاین، دکتر شیدا آرامش مقاله ۲ - سایت بازیاب، فاطمه ترابی برچسب:, :: :: نويسنده : قاسمی
درباره وبلاگ  به نام خالق هستی .به وبلاگ من خوش آمدید.این وبلاگ توسط قاسمی دبیر حرفه وفن طراحی گردیده است.اميد است همکاران، دوستان و دانش آموزان عزيز با نظرات و پيشنهادات سازنده خود،در هر چه بهتر شدن مطالب اين وبلاگ مرا ياري نمايند. نويسندگان |
آمار
وب سایت:
